Bergundbahn Instagram Bergundbahn Facebook Bergundbahn Spotify

De Alpensteenbok

De Alpensteenbok, de steenbok van de alpen - Bergundbahn.com

De steenbok van de alpen

Een iconisch dier van de alpen is de alpensteenbok. Dit prachtige dier met zijn grote, naar achteren gekromde hoorns vind je op veel afbeeldingen van dit berggebied terug. Waarom ze zo bijzonder zijn, merk je pas als je ze in het echt mag tegenkomen. Ze bewegen zich voort over de steile rotswanden alsof het niets is en de gigantische hoorns van de mannetjes maken deze dieren werkelijk imposant.

De alpensteenbok

Alpensteenbokken zijn familie van de geit en leven, zoals de naam al zegt, in de alpen. Hier leven ze boven de boomgrens, op steil, steenachtig terrein waar ze zich gemakkelijk voortbewegen. Ze eten gras, kruiden, jonge scheuten, bladeren en schors, maar in de winter is dit natuurlijk minder makkelijk te vinden. Om deze reden dalen ze in die periode af naar lager gelegen gebieden zodat ze toch hun kostje bij elkaar kunnen scharrelen.

De gescheiden kuddes van de steenbokken

De geiten, oftewel de vrouwtjes, leven in kuddes, waarbij een dominant vrouwtje de leiding heeft. De bokken leven doorgaans ook in groepen, maar gaan uit elkaar zodra de bronst begint. In deze tijd worden ze elkaars rivalen, met spectaculaire gevechten tot gevolg. De winnaar van een gevecht krijgt tijdelijk het recht op een kudde met geiten.

Jonge alpensteenbokken

Eind april, begin mei worden de jonge steenbokken geboren. Meestal één, maar soms ook twee per worp. Omdat ze meteen met moeder op stap moeten in de hoge bergen, kunnen ze al heel snel lopen en klauteren. Voor de kleintjes liggen verschillende gevaren op de loer, zoals vossen en steenarenden, maar gelukkig hebben ze hun moeder om hen daartegen te beschermen.

De hoorns van de steenbok

Zowel mannetjes als vrouwtjes dragen hoorns. Een blik op deze hoorns is genoeg om te weten of je met een bok te maken hebt of met een geit. De bokken, oftewel mannetjes, krijgen langere hoorns met grote ribbels aan de voorkant. Aan deze jaarlijks aangroeiende ribbels, kun je opmaken hoe oud het betreffende mannetje ongeveer is. Bij de geiten is dit niet zichtbaar. Daarnaast worden de vrouwtjes een stuk minder groot dan de mannetjes, waar je het geslacht ook aan zou kunnen herkennen.

Steenbokken in de alpen waren bijna uitgestorven

Mede door de grote hoorns was de alpensteenbok bijna uitgestorven. Het dier was een soort wandelende apotheek voor de mensen en werd dan ook veelvuldig bejaagd. Gelukkig hield een groep van ongeveer honderd steenbokken stand in het noorden van Italië, waarna een jachtverbod werd ingevoerd. Vandaag de dag komen ze weer op veel plekken in de alpen voor en vormen vrijwel enkel lawines het grootste gevaar voor deze dieren.

De alpensteenbok vinden

Steenbokken vind je net zoals de alpenmarmot, boven de boomgrens. Om deze fascinerende dieren dus te kunnen vinden in de bergen, moet je behoorlijk hoog zoeken. Een grote kans om de alpensteenbok te zien heb je in Oostenrijk, in National Park Hohe Tauern, maar ook bij Innsbruck, op de Nordkette. In Zwitserland is de kans groot een kudde steenbokken tegen te komen aan de rand van het dorpje Pontresina. In het voorjaar, wanneer het gras in het dal weer groen en mals is, maar er bovenop de bergen nog sneeuw ligt, komt de kudde naar beneden om nieuwe energie op te doen met het verse gras. Dus wil je deze prachtige dieren eens in het wild bewonderen? Dan zijn deze plekken zeker een aanrader. Meer weten over dieren in de Alpen, lees dan ook over de Murmeltiere.

 

Veelgestelde vragen

  • Waar komen steenbokken voor?

    De Alpensteenbok komt voornamelijk voor in de Europese Alpen, verspreid over landen als Zwitserland, Oostenrijk, Italië, Frankrijk, Duitsland en Liechtenstein. Ze leven het liefst in rotsachtige, hoogalpiene gebieden boven de boomgrens, vaak op hoogtes tussen 1.600 en 3.200 meter. Ze zijn succesvol geherintroduceerd nadat ze in de 19e eeuw bijna waren uitgestorven.

  • Wat is het verschil tussen een steenbok en een berggeit?

    Een steenbok (zoals de Alpensteenbok) is een specifiek dier met kenmerkende, grote, naar achteren gebogen hoorns. Het is een type wilde geit. De term 'berggeit' wordt vaak gebruikt als algemene benaming voor geitachtigen in de bergen. Echter, in de Alpen bedoelt men met 'berggeit' meestal de gems, een ander dier. Gemzen zijn kleiner dan steenbokken, sneller en hebben kortere, haakvormige hoorns.

  • Waar kan ik steenbokken in Oostenrijk vinden?

    In Oostenrijk vind je steenbokken vooral in de hogere, rotsachtige gebieden van de Alpen, zoals in het Nationaal Park Hohe Tauern, de Allgäuer Alpen (grensgebied met Duitsland) en het Pitztal in Tirol. Ze leven doorgaans boven de boomgrens op steile hellingen. Het Tiroler Steinbockzentrum in Pitztal biedt ook de mogelijkheid ze van dichtbij te zien.

  • Waar kun je in Zwitserland het beste steenbokken zien?

    In Zwitserland zijn er diverse uitstekende plekken om steenbokken te spotten, met name in de hoogalpiene regio's. Een van de beste plaatsen is het Nationaal Park Zwitserland in Graubünden, waar een grote en goed beschermde populatie leeft. Ook het Steinwildpark Pontresina bij St. Moritz en de regio rond de Augstmatthorn (bij Interlaken/Brienzersee) zijn bekende plekken waar je met wat geluk deze indrukwekkende dieren kunt observeren in hun natuurlijke habitat.

  • Vallen steenbokken ooit?

    Ja, steenbokken kunnen zeker vallen, ondanks hun indrukwekkende klimvermogen. Factoren als ijs, losse stenen, gevechten, weinig ervaring (jonge dieren) of plotselinge verstoringen kunnen bijdragen aan een val. Dankzij hun speciale hoeven, krachtige spieren en uitstekende evenwicht zijn vallen bij volwassen, ervaren steenbokken echter relatief zeldzaam.