Kabelbaan Zwitserland

Auteur: Ronald van den Berg

Zwitserland is een land waar het personenvervoer erg goed geregeld is. Treinen rijden eigenlijk altijd op tijd, weer of geen weer. Kabelbanen zorgen dat ervoor dat je netjes bovenop de berg wordt afgeleverd. Het skitoerisme is in Zwitserland wat minder ontwikkeld dan in Frankrijk en Oostenrijk waardoor er ook wat minder kabelbanen zijn.

Statistieken kabelbanen Zwitserland

In totaal waren er in het begin van 2018 in Zwitserland 2.486 liftinstallaties. Van deze 2.486 liften zijn er 1.571 die onder de categorie sleeplift, kinderlift of transportbandlift. Dit zijn de seizoensgebonden liften die alleen in de winter geïnstalleerd en gebruikt kunnen worden. Er zijn in totaal 915 echte kabelbanen, inclusief kabelspoorwegen. Meer dan 61% van al deze liften staan in de kantons Wallis, Graubünden en Bern.

Feiten

787 sleepliften
510 kinderliftjes
354 stoeltjesliften
274 transportbandliften
254 kleine kabelbanen
132 omloopkabelbanen
121 pendelkabelbanen
54 kabelspoorwegen

Bron: www.seilbahnen.org

Het aantal is in 2018 lichtelijk gedaald omdat er een aantal sleepliften verdwenen zijn. Er zijn een aantal nieuwe kabelbanen bijgekomen maar deze waren ter vervanging van een oude kabelbaan. Nieuwe skigebieden zijn er in 2018 niet bijgekomen.

Daling aantal kabelbanen

In de jaren 90 had Zwitserland de grootste piek qua liftinstallaties. Sindsdien is het aantal weer gezakt maar dat komt doordat veel sleepliften zijn omgebouwd tot stoeltjesliften, omloop- en pendelkabelbanen. Waar je eerst 3 sleepliften nodig had om een berg op te komen kon je het daarna af met slechts 1 kabelbaan. Het aantal kabelbanen blijft sinds de jaren 90 vrij constant. Het aantal personen dat gebruik maakt van de kabelbanen en de capaciteit van deze liften is echter wel enorm gestegen sinds de jaren 90.

Was de capaciteit in het begin van de jaren 90 nog 450.000 personen per uur, in 2018 lag dit op zo’n 900.000 personen per uur. Een verdubbeling in capaciteit dus met ongeveer hetzelfde aantal kabelbanen. Dit betekend dat dat er in de periode van 1990 tot nu vooral geïnvesteerd is in kabelbanen en stoeltjesliften met een grotere capaciteit. Was in de jaren 90 het gebruik van 2-persoonsstoeltjesliften nog aan de orde van de dag. In 2018 is een 8-persoonsstoeltjeslift heel gangbaar.

Doordat de stoeltjesliften ook nog eens meer en meer gebruik maken van koppelbare klemmen kan de snelheid omhoog geschroefd worden. Een stoeltjeslift met een vaste klem beweegt altijd in dezelfde snelheid omdat mensen wel normaal in- en uit moeten kunnen stappen. Door het gebruik van de koppelbare klem wordt het stoeltje van de kabel gehaald en kan deze heel rustig door het station draaien. Hierdoor kunnen de 8 personen rustig en eenvoudig in het stoeltje plaatsnemen. Vervolgens wordt het stoeltje weer aan de kabel gekoppeld en kan de rit naar boven in een stevig tempo worden voortgezet.

Ditzelfde geldt uiteraard voor omloopkabelbanen met cabines. Ook hiervoor kunnen grotere cabines of gondels gebruikt worden waardoor de maximale capaciteit per uur toeneemt. Grotere cabines die gebruikt worden bij pendelkabelbanen helpen uiteraard ook voor meer capaciteit per uur.

Records

Zwitserland is wel het land van de records op het gebied van kabelbanen. Je vindt er kabelbanen die rond kunnen draaien zoals de Titlis Rotair. Daarnaast zijn er kabelbanen die uit 2 verdiepingen bestaan waarbij je op het dak van de cabine kunt staan, zoals de Cabiobahn op de Stanserhorn. Dit zijn echter geen kabelbanen die records hebben gevestigd. Inmiddels zijn er in andere landen ook ronddraaiende en dubbeldeks kabelbanen gebouwd.

Welke Zwitserse records zijn er dan wel:

De langste trap ter wereld vind je bij de kabelspoorweg Mülenen– Niesen Kulm. Deze trap bestaande uit 11.674 treden kan eventueel gebruikt worden als vluchtroute indien er wat fout gaat bij de kabelspoorweg zelf.
De steilste kabelspoorweg dat is de Stoosbahn in bij Stoos, kanton Schwyz. Deze kabelspoorweg heeft een stijgingspercentage van maar liefst 110%.
Het hoogstgelegen kabelbaanstation ligt op 3.820 meter. Dit is het kabelbaanstation op de kleine Matterhorn (Matterhorn Glacier Paradise).
De 8-persoonsstoeltjesliften van Les Crosets-Marcheuson en Prodalp-Prodkamm, op de Flumserberg, kunnen beide 4000 personen per uur vervoeren. Dit is een Zwitsers record.

Spoornetwerk

Zwitserland heeft een groot aantal kabelbanen die je mogelijkheid geven om veel hoge bergen toch te kunnen bezoeken. In de kantons Wallis, Graubünden en Bern vind je de meeste kabelbanen. Het grote verschil met landen als Frankrijk en Oostenrijk is dat Zwitserland ook nog eens een heel uitgebreid spoornetwerk heeft. Uiteraard rijden er ook veel treinen in de eerdergenoemde landen maar Zwitserland heeft het drukste spoornetwerk ter wereld. Deze treinverbindingen zorgen ervoor dat je een goede aansluiting is tussen kabelbaan en trein.

In het gebied van de Eiger, Mönch en Jungfrau kun je bijvoorbeeld eenvoudig met de trein vanuit Interlaken Lauterbrunnen bereiken. Vanaf het station in Lauterbrunnen kun je overstappen op de kabelbaan naar Grütschalp. Hier staat vervolgens weer een treintje klaar die je naar het dorp Mürren brengt. Van hieruit kun je de Schilthorn bereiken per kabelbaan of je neemt de kabelbanen via Gimmelwald terug naar het dal waarin Lauterbrunnen ligt. Eenmaal terug op het station kun je met de trein naar Wengen. Vanuit Wengen kun je vervolgens verder met de trein naar Grindelwald of de Jungfrau op. Je kunt ook de kabelbaan nemen naar de Männlichen en aan de andere kant van de berg met de kabelbaan naar Grindelwald. Kortom, alles is echt perfect op elkaar aangesloten.

Wil je met zoveel mogelijk kabelbanen reizen ga dan eens naar Engelberg. In het dal van Stans naar Engelberg vind je diverse kabelbanen en ook in Engelberg zelf zijn een aantal leuke exemplaren te vinden. Engelberg is overigens weer goed te bereiken met de trein.